Giữa sắc xanh bạt ngàn của núi rừng Hướng Hóa, nơi những cột mốc biên cương lặng lẽ đứng giữa trời đất, một tiết học đặc biệt đã diễn ra không ở trong những lớp học quen thuộc với bảng đen, phấn trắng, mà ngay bên cạnh cột mốc chủ quyền thiêng liêng. Tiết học có tên gọi “Tiết học biên cương”, là một buổi thực tế của các em học sinh, nơi trang sách lịch sử được mở ra giữa đại ngàn gió núi, nơi kiến thức được tiếp thu một cách sinh động giữa đất trời.
Mô hình “Tiết học biên cương” được triển khai lần đầu tiên với tên gọi “Tiết học biên giới” tại tuyến biên giới huyện Đakrông (Đồn Biên phòng Cửa khẩu quốc tế La Lay) vào năm 2017. Từ đó đến nay, các đồn Biên phòng trên tuyến biên giới Quảng Trị phối hợp với các địa phương trong tỉnh tổ chức hơn 8.200 giờ học với trên 53.000 lượt học sinh tham gia. Từ mô hình đơn sơ ban đầu, Đồn Biên phòng Cửa khẩu quốc tế Lao Bảo đã phối hợp với các trường học trên địa bàn tổ chức “Tiết học biên giới” định kỳ thường xuyên với nhiều hoạt động ý nghĩa hơn, gồm: Chào cờ tại cột mốc chủ quyền biên giới, tổ chức tiết mục văn nghệ đặc sắc, cán bộ Đồn Biên phòng giới thiệu lịch sử mốc quốc giới 605; giới thiệu hình ảnh hoạt động của cán bộ chiến sĩ biên phòng trên tuyến biên giới, đồng thời tuyên truyền, giáo dục chủ quyền biên giới cho các em học sinh.
Nhân dịp kỷ niệm 80 năm ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam (22/12/1944 - 22/12/2024) và 35 năm Ngày hội Quốc phòng toàn dân (22/12/1989 - 22/12/2024), Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Lao Bảo phối hợp với Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Hướng Hóa cùng Trường Tiểu học và Trung học cơ sở Tân Thành (huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị) tổ chức Chương trình “Tiết học biên cương”. Chúng tôi cùng 300 em học sinh Trường Tiểu học và Trung học cơ sở Tân Thành và 22 giáo viên thuộc Hội đồng bộ môn Lịch sử từ các trường học trên địa bàn huyện Hướng Hóa cùng tham dự chương trình ý nghĩa này, nhằm nâng cao nhận thức về truyền thống vẻ vang của Quân đội nhân dân Việt Nam; tinh thần yêu nước và trách nhiệm bảo vệ chủ quyền biên giới quốc gia trong thế hệ trẻ.
Học sinh trường TH&THCS Tân Thành tổ chức Tiết học biên cương tại mốc quốc giới 605 - Việt Nam - Ảnh: L.T
Tại Chương trình “Tiết học biên cương” do Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Lao Bảo phối hợp tổ chức, các em học sinh và thầy cô giáo đã có một buổi học ý nghĩa, tràn đầy cảm hứng tại cột mốc chủ quyền 605 - nơi đánh dấu tình hữu nghị keo sơn Việt Nam - Lào. Khởi đầu chương trình, nghi thức chào cờ trang nghiêm trước cột mốc chủ quyền đã để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng các em học sinh và thầy cô giáo, khơi dậy niềm tự hào dân tộc và tinh thần yêu nước. Tiếp đó, cán bộ Đồn Biên phòng đã giới thiệu chi tiết về đường biên giới Việt Nam - Lào, lịch sử và ý nghĩa của mốc quốc giới 605, cùng với chức năng, nhiệm vụ của Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Lao Bảo. Thông qua tiết học sinh động này, các em được hiểu rõ hơn về vai trò quan trọng của hệ thống đường biên, cột mốc mà các chiến sĩ biên phòng ngày đêm quản lý, bảo vệ. Không chỉ dừng ở lý thuyết, các em học sinh và thầy cô giáo còn được trực tiếp tham quan đội hình tuần tra, chứng kiến quy trình kiểm tra và tuần tra cột mốc quốc giới. Qua đó, các em cảm nhận được nhiệm vụ và những thách thức mà lực lượng biên phòng thực hiện để giữ vững chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc. Chương trình cũng đặc biệt chú trọng công tác tuyên truyền về Luật Biên phòng Việt Nam, lịch sử hào hùng của Quân đội nhân dân Việt Nam và bộ đội Biên phòng. Các nội dung như vị trí, ý nghĩa của hệ thống đường biên, cột mốc, hay tầm quan trọng của việc quản lý, bảo vệ chủ quyền biên giới quốc gia được trình bày một cách sinh động, dễ hiểu, giúp các em học sinh ý thức hơn về trách nhiệm của thế hệ trẻ đối với biên cương.
Điểm nhấn đáng chú ý trong chương trình là các tiết mục văn nghệ đặc sắc, đặc biệt là tiểu phẩm “Hãy cảnh giác với tội phạm ma túy” do chính các em học sinh Trường Tiểu học và Trung học cơ sở Tân Thành dàn dựng và biểu diễn. Tiểu phẩm đã tái hiện một cách chân thực tình hình tội phạm ma túy và những thủ đoạn tinh vi của chúng, đồng thời gửi gắm thông điệp mạnh mẽ về ý thức cảnh giác và trách nhiệm cộng đồng. Với sự thể hiện đầy cảm xúc và tính lan tỏa cao, tiết mục không chỉ là bài học bổ ích mà còn là lời cảnh tỉnh dành cho mọi người, đặc biệt là thế hệ trẻ.
Phát biểu tại tiết học, Thượng tá Phan Mạnh Trường, Bí thư Đảng ủy - Chính trị viên Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Lao Bảo đã nhấn mạnh về vai trò và trách nhiệm của mỗi người dân trong việc bảo vệ biên giới quốc gia. Kêu gọi người dân phải có nghĩa vụ, trách nhiệm tôn trọng đường biên giới, nghiêm chỉnh chấp hành và thực hiện đúng pháp luật liên quan đến biên giới quốc gia. Đồng thời, mỗi cá nhân cần tích cực tham gia vào công tác bảo vệ biên giới, giữ gìn an ninh, trật tự và an toàn xã hội ở khu vực biên giới, cũng như phối hợp, hỗ trợ bộ đội biên phòng trong việc phòng ngừa và đấu tranh chống các hành vi xâm phạm chủ quyền lãnh thổ và an ninh quốc gia. Đối với các em học sinh, Thượng tá Phan Mạnh Trường mong muốn các em không ngừng học tập, rèn luyện, tìm hiểu về biên giới và chủ quyền lãnh thổ. Từ đó, các em có thể nhận thức sâu sắc về giá trị to lớn của sự nghiệp bảo vệ an ninh biên giới quốc gia, nâng cao ý thức trách nhiệm trong nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc. Đồng thời, khuyến khích các em tích cực tuyên truyền kiến thức đã học được cho gia đình và người thân, góp phần xây dựng ý thức chấp hành nghiêm chỉnh pháp luật về biên giới trong cộng đồng.
Lời phát biểu của Thượng tá Phan Mạnh Trường không chỉ là lời kêu gọi, mà còn là thông điệp ý nghĩa nhằm khơi dậy tinh thần yêu nước và trách nhiệm của mọi tầng lớp nhân dân, đặc biệt là thế hệ trẻ trong việc chung tay bảo vệ chủ quyền lãnh thổ thiêng liêng của Tổ quốc. Em Lê Thanh Trúc, học sinh lớp 9A Trường Tiểu học và Trung học cơ sở Tân Thành xúc động chia sẻ: Em vinh dự và may mắn khi được tham gia tiết học ý nghĩa nhắc nhở chúng em về truyền thống uống nước nhớ nguồn, ăn quả nhớ kẻ trồng cây từ ngàn đời của dân tộc Việt Nam. Chúng em rất tự hào và vinh dự khi được ôn lại truyền thống 80 năm anh hùng và vẻ vang của Quân đội nhân dân Việt Nam, đồng thời hiểu thêm ý nghĩa của cột mốc quốc giới, biết thêm về nhiệm vụ và công việc của các chú bộ đội Biên phòng. Chúng em sẽ luôn ghi nhớ công ơn của các chiến sĩ “Bộ đội Cụ Hồ” đã ngày đêm canh giữ biển trời, vùng biên giới thiêng liêng của Tổ quốc. Là thế hệ trẻ của quê hương đất nước hôm nay, chúng em nguyện học tập và phấn đấu hết mình để trở thành những công dân có ích, góp phần xây dựng đất nước Việt Nam “ngày càng đàng hoàng hơn, to đẹp hơn” như Bác Hồ kính yêu hằng mong muốn.
Lời chia sẻ chân thành của em Thanh Trúc không chỉ là sự biết ơn mà còn là lời hứa của thế hệ trẻ về tình yêu quê hương, đất nước và là niềm tự hào đối với những người lính biên phòng đang ngày đêm bảo vệ Tổ quốc. Trong dịp này, các em học sinh Trường Tiểu học và Trung học cơ sở Tân Thành đã trao tặng những bức tranh, lá thư đầy tình cảm đến cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Lao Bảo. Từng nét vẽ, từng dòng chữ nắn nót gửi gắm lời yêu thương, lòng tri ân sâu sắc đến những người lính đang ngày đêm canh giữ biên cương, hải đảo, và tưởng nhớ các anh hùng liệt sĩ đã hi sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc. Ngoài ra, nhằm tạo không khí sôi nổi trong chương trình và giúp học sinh dễ dàng tiếp thu nội dung, cán bộ biên phòng đã khéo léo lồng ghép các câu hỏi thú vị liên quan đến bài học. Nhiều em học sinh hào hứng tham gia trả lời và nhận được những phần quà động viên khi trả lời đúng. Đây không chỉ là cách khích lệ tinh thần học tập của các em mà còn nhằm mục đích xây dựng ý thức trách nhiệm, khơi dậy niềm tự hào dân tộc và tình yêu quê hương, đất nước từ những bài học thực tiễn sinh động.
Tiểu phẩm “Hãy cảnh giác với tội phạm ma tuý” do học sinh trường TH&THCS Tân Thành thực hiện tại Tiết học biên cương - Ảnh: L.T
Phát biểu tại chương trình, thầy Nguyễn Hoàng Sử - Hiệu trưởng Trường Tiểu học và Trung học cơ sở Tân Thành nhấn mạnh: Chương trình “Tiết học biên cương” là một hoạt động ý nghĩa và mang tính nhân văn cao, không chỉ giúp giáo dục lòng yêu nước, tinh thần trách nhiệm cho thế hệ trẻ nói chung mà còn đặc biệt ý nghĩa với các em học sinh của nhà trường. Mong rằng các em sẽ ghi nhớ những bài học hôm nay, không ngừng học tập, rèn luyện để trở thành những công dân có ích, góp phần giữ vững chủ quyền lãnh thổ và biên giới quốc gia. Để nâng cao hiệu quả và chất lượng của “Tiết học biên cương”, nhà trường đã phát bài thu hoạch cho học sinh, yêu cầu các em ghi chép và hoàn thiện tại nhà, sau đó nộp lại thầy cô để đánh giá nhận xét trong tiết học tiếp theo tại nhà trường. Bài thu hoạch không chỉ giúp các em hệ thống hóa kiến thức đã học mà còn khuyến khích sự chủ động, sáng tạo trong việc tìm hiểu thêm về chủ quyền biên giới quốc gia.
Thầy Cáp Xuân Hòa, chuyên viên Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Hướng Hóa tham dự cùng chương trình cho biết: Tham dự “Tiết học biên cương” hôm nay, tôi cùng các em học sinh được trải nghiệm một buổi học đầy ý nghĩa tại biên giới. Chương trình không chỉ là cầu nối giữa sách vở và thực tế mà còn khơi dậy trong các em tình yêu quê hương đất nước một cách tự nhiên và sâu sắc. Hình ảnh các em chăm chú lắng nghe câu chuyện về cột mốc 605, hăng hái tham gia trả lời câu hỏi hay say mê với những tiết mục văn nghệ đã cho thấy hiệu quả rõ nét của mô hình giáo dục này. Trong thời gian tới, Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Hướng Hóa sẽ tiếp tục phối hợp với các Đồn Biên phòng trên địa bàn huyện để mở rộng và phát triển chương trình “Tiết học biên cương” đến nhiều điểm trường học hơn. Đây là một trong những giải pháp nâng cao chất lượng dạy học môn Lịch sử và Địa lí mà chúng tôi đang quan tâm. Chúng tôi sẽ nghiên cứu, bổ sung thêm các hoạt động trải nghiệm thực tế phong phú và sáng tạo hơn, như tổ chức các cuộc thi tìm hiểu về biên giới, giao lưu với các chiến sĩ biên phòng, hay các hoạt động tình nguyện hướng về vùng biên. Tin rằng, với sự chung tay của ngành giáo dục và các lực lượng biên phòng, chương trình “Tiết học biên cương” sẽ tiếp tục lan tỏa mạnh mẽ, trở thành một mô hình giáo dục tiêu biểu giúp thế hệ trẻ không chỉ học tốt mà còn thấm nhuần sâu sắc tình yêu quê hương và ý thức trách nhiệm với Tổ quốc.
“Tiết học biên cương” hôm ấy đã khép lại, nhưng những bài học về tình yêu quê hương đất nước và trách nhiệm bảo vệ chủ quyền Tổ quốc vẫn còn in đậm trong tâm trí các em học sinh. Cột mốc biên giới giờ không còn là khái niệm xa lạ mà trở thành biểu tượng thiêng liêng của sự kiên cường, bất khuất - nơi dấu chân những người lính biên phòng vẫn ngày đêm lặng lẽ tuần tra, giữ gìn từng tấc đất quê hương. Chính những công việc thầm lặng của lực lượng biên phòng đã góp phần tạo nên thành công của tiết học đặc biệt, nơi mà bài giảng không chỉ được truyền tải bằng lời nói mà còn được khắc sâu qua những hình ảnh thực tế sinh động. “Tiết học biên cương” không chỉ là hành trình kết nối tri thức mà còn là nhịp cầu gắn kết tình cảm giữa các em học sinh với lực lượng biên phòng. Những bài học giản dị nhưng sâu sắc sẽ là hành trang quý giá, để các em lớn lên với tình yêu quê hương và lòng biết ơn sâu sắc đối với những người chiến sĩ đang ngày đêm bảo vệ từng tấc đất thiêng liêng của Tổ quốc.
.jpg)
