Mùa hạ có hoa bằng lăng nhẹ nhàng với một chút mơ mộng yêu đời bởi những cánh hoa mỏng manh rồi mùa hạ có cả hoa hướng dương, loài hoa rực rỡ hướng về phía mặt trời mang đến góc nhìn về nghị lực và ý chí vươn lên; nhưng có lẽ vào hạ, không thể không nhắc đến hoa sen, loài hoa chỉ khoe sắc vào mùa hạ mang trong mình sự thanh khiết và dịu dàng với hương thơm thoang thoảng, ngọt ngào và quyến rũ. Hoa sen không chỉ chứa đựng vẻ đẹp bên ngoài mà còn là biểu tượng cao quý của dân tộc. Đứng trước sen, dường như tâm hồn ta trở nên tĩnh lặng và tìm thấy được những giá trị an nhiên giữa nhịp sống hối hả hàng ngày.
Hoa sen trông đơn giản, bình dị đến vậy nhưng vẫn giữ được nét kiêu sa, sang trọng của loài hoa “gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn”. Sen mọc nhiều ở đầm lầy, ao hồ mỗi làng quê nhưng có sức cảm nhiễm lớn lao đến kì lạ. Dưới cái nắng gay gắt, giữa cơn gió Lào rát mặt bao trùm, đâu đó trên làng quê quen thuộc, ta bắt gặp những cánh sen hồng với mùi hương dễ chịu, tươi mát, nhẹ nhàng toả hương trong không gian. Sen có hai màu, hoa sen trắng và hoa sen hồng nhưng hoa sen hồng được trồng rộng rãi hơn và cũng chẳng thể nói được màu nào đẹp hơn màu nào vì vốn dĩ bản thân nó đang mang nét đẹp thanh tao không ai có thể phủ nhận. Vào những ngày cuối tuần của tháng sáu, ba cho chúng tôi về ngoại, ngồi trên những thanh tre được đan kĩ càng cẩn thận đặt ngay ngắn ở vị trí an toàn trong hồ sen, chúng tôi được thưởng thức không gian sen vào buổi sáng, tâm hồn nhẹ nhàng, khoan khoái, khoảnh khắc một ngày mới bắt đầu, dường như ta lại thấy cuộc sống này ý nghĩa và tươi đẹp biết nhường nào. Khung cảnh tuyệt đẹp thanh bình đến lạ, cảm giác như những lo toan đã không còn hiện diện nơi này.
Ảnh: Thu Hiếu
Có lần nghe ngoại kể, hoa sen tự sinh, tự giữ, rồi cứ đến mùa hạ là vươn lên mạnh mẽ, khoe sắc toả hương. Bản thân hoa sen giống như cuộc đời của một con người. Đầu mùa sen nở trên mặt hồ lung linh, sau đó sen tàn lụi nên thời điểm ngắm sen đẹp nhất thường bắt đầu từ sớm mai khi vừa tắt ánh mặt trời, cánh sen bung nở khoe những nhị vàng tinh tuý và những giọt sương mai vẫn còn long lanh trên lá, hoa. Hương sen nồng nàn, say mê mà vẫn vô cùng dịu dàng thanh thoát.
Dường như hoa sen lựa chọn thời gian hạ nóng gắt gay để xuất hiện tựa như một sự tính toán vẹn tròn của đất trời. Sen thân thuộc với người Việt từ ngàn xưa, cây sen được biết đến như một loại dược liệu quý có giá trị cũng như một nguồn nguyên liệu không thể thiếu trong ẩm thực. Mùa sen rất ngắn nên những người yêu sen đã tranh thủ mua về trưng bày, thưởng thức. Sen với mọi người là hoa, là tranh, là cảnh nhưng với người trồng sen là để thu hoạch kiếm sống, giúp cả gia đình vượt qua những khó khăn trong cuộc sống cơm áo gạo tiền. Hiếm có loài hoa nào lại dùng được tất cả thân, củ, hoa, hạt và lá như hoa sen. Cây sen mỏng manh từ ao bùn đến vậy mà dâng hiến cho đời tất cả. Củ sen ninh chung trong các món canh bổ dưỡng ăn mát như khoai sọ. Lá sen để gói xôi, gói cốm. Những bông hoa sen có màu hồng tươi sáng thường được chọn để ướp trà sen. Hạt sen nấu chè, làm mứt hay xôi. Hay tâm sen đắng lại là bài thuốc quý chữa mất ngủ, mỏi mệt. Kể về sen cứ như là chẳng hết. Một mùa sen chẳng dài mà bao lưu luyến.
Những bông sen nở rộ trên đầm hòa quyện cùng mùi hương lan tỏa đã làm say đắm lòng người. Trên những gánh hàng của các bà, các chị từ các nẻo đường quê rong ruổi len lỏi được chở khắp qua các ngõ ngách đường phố, sắc hoa sen giản dị cùng hương thơm thoang thoảng làm dịu bớt cái nắng oi ả của mùa hè. Hoa sen có lẽ là loài hoa duy nhất hội tụ trong mình cả ý nghĩa triết học, nhân sinh cao quý và sức vươn dậy của một ý chí sống mãnh liệt như dân tộc Việt Nam. Hoa sen là hoa của đất nước, một đất nước đang trong thời kỳ tươi trẻ, bừng bừng đi lên với những đóa hoa hòa bình vươn mình lớn dậy trên tro tàn đổ nát của chiến tranh. Trên những đóa hoa hòa bình đó có cả yêu thương, có cả văn hiến và có cả bản lĩnh để từ đó tự hào về truyền thống vẻ vang của dân tộc.
Mặc dù mỗi mùa hoa chỉ kéo dài đôi ba tháng nhưng cũng đủ khiến người ta phải thương nhớ, phải luyến lưu. Giờ đây, một mùa sen nữa lại về, hoa bâng khuâng, hoa tỏa hương ngọt ngào trên từng góc phố, làng quê. Đâu đó để nhớ nhớ thương thương những mùa sen bỏ lại!
N.V.N.T
