Tập thơ ''Mùa không đợi tuổi'' của Lê Như Tâm - Ảnh: TGCC
Từ “Thức” - tập thơ xuất bản năm 2012, bạn đọc đã thấm tháp với khổ đau và hạnh phúc của thi nhân trên từng con chữ, từng trang thơ. Cái “trinh tiết văn chương” của Lê Như Tâm để cho “Thức” di dưỡng trong lòng người yêu thơ suốt một thời gian dài. Rồi đến “Bóng lặng cuối thềm ngày” - tập tản văn và ghi chép ấn hành năm 2015, bạn đọc bắt gặp Lê Như Tâm không còn thơ thẩn trên cánh đồng thơ nữa, mà đó là những tiếng lòng, câu văn chất chứa suy tư, có khi phiền muộn, có khi lạc lõng giữa cuộc sống xô bồ, vị kỷ và lại cô đơn khi nhân gian đông đúc người.
Vắng bóng rồi trở lại sau 10 năm với “Mùa không đợi tuổi”, mà tôi gọi đó là “Đất nước của những hạnh phúc”. Bởi, mặc dù chưa đủ tuổi, chưa đi tận đến cuối con đường của cuộc đời, của thơ ca nhưng khi nhà thơ thấy nó đủ thì cũng có thể tổng kết lại hạnh phúc bằng những câu thơ. Hay nói đúng hơn, Lê Như Tâm biết thu nhận hạnh phúc của mảnh đất, con người nơi xa xứ vào trong thơ ca để rồi từ đó “rải thảm hạnh phúc” trên ngôn từ thơ Việt:
“chẳng tìm đâu trên trái đất này
Bhutan, quê hương của hạnh phúc cất dấu
mảnh đất hoang sơ, tình yêu trong trẻo
nơi thiên nhiên nhập sống với con người”
(Đất nước của những hạnh phúc)
Cũng có khi, hạnh phúc đó là tình yêu: "Có nghe tiếng sáo Pi; gọi nhau về ấm cúng; cửa tâm hồn đang mở; về nguồn cội quê cha"
“ai đã hát trong tâm thức người con bản chùa xa quê
từng đợt mưa chưa về kịp
ai gọi trăng đêm xốn xang thị thành
thành phố rỗng thơm thảo trăng sáo Pi quê mình
nỗi nhớ gió núi
nỗi nhớ mùa màng
nỗi nhớ chân trần rảo khắp đồng hạt cỏ hoang
trên vầng trán mơ hồ lễ hội
thương về bản Chùa, một bản giữa vùng quê
mùa sáo Pi, người con gái chờ anh bên khe suối
biết anh không về
mùa sau không về
giữa lừng chừng núi, đôi bàn tay nắm vào hư không
lật ngửa - úp đâu cũng chạm vào hơi ấm xưa cũ”.
(Bản Chùa mùa sáo Pi)
Hạnh phúc trong “Mùa không đợi tuổi” của Lê Như Tâm đó là tình yêu biển đảo, quê hương, đất nước, nên khi vào thơ ca, vừa tạo nên chiều sâu của lịch sử nhưng không thiếu dư vị khi thi nhân đã kiến tạo thành thơ trong bài “Một thuở cha ông”:
“nghe giông bão thương cha ông
năm xưa đi giữ đất giữa biển
đi giữ đảo giữa trùng khơi
ngày đêm lênh đênh chiếc thuyền nan
mưa, gió đọ tháng ngày
lấy sóng làm bạn
lấy đêm làm màn
Hoàng Sa, Trường Sa một thuở
…
cây phong ba nở hoa phong ba
gió đất Việt thổi về đất Việt
biển đất Việt chảy về đất Việt
đảo quê hương thấm trong lòng trí óc
ngày xa xưa về kể chuyện hôm nay
ngày hôm nay giữ mãi cho đời sau”
Hạnh phúc cũng từ khi mẹ cho làm người, được thấy những bình dị của cuộc sống, của làng quê, có khi có cả nghèo khó, nhưng những thứ đó, điều đó không là rào cản mà nó là chất xúc tác để con người lớn khôn, trưởng thành (Tháng sáu tuổi mình). Có khi đó còn là chút mong manh, trong thế giới thơ ca khi nhà thơ chia mây, sẻ gió, rồi thì tình yêu kết thành hương hoa bất tử đi vào trong thơ ca (Bốn mùa Khe Sanh). Cũng có lúc chờ đợi trong nỗi đau: “Cũng năm ấy anh đi anh hẹn
Tháng ba hoa trẩu nở anh về
Năm tháng thì dài hương sắc lạnh
Hoa trẩu trắng rừng, trắng lối em đi”
(Tháng ba hoa trẩu trắng)
hay
“Rứa anh không về nữa không anh?
Mùa lá phong hương đã ngả vàng
Bao đôi trai gái đang tình tự
Mình em lên núi vớt trăng suông”
(Mùa phong hương thay lá)
“Suốt mùa đi tìm nắng
Hao gầy cả dòng sông
Em rồi cũng xa vắng
Mây trắng cả cánh đồng
(Mùa không đợi tuổi)
Bất chợt lòng trĩu nặng: “Gom mộng ước trong xa xôi; Ngày sau ngồi gỡ nổi trôi phận mình…Gom tóc bạc nhớ tuổi xanh; Thịnh suy cũng chỉ mong manh kiếp người” (Gom), đau đáu một tấm lòng cố hương: “Thôi về ngồi dưới cội già; Cho mênh mang vắng cho ta ngậm ngùi; Thôi về ngồi lại cố hương; Bao năm rồi mà vẫn vấn vương góc nhà; Thôi về tìm lại chính ta; Đường xa ngực trống để mà lặng im; Thôi thì bảy nổi ba chìm; Chênh chao cho lắm vẫn tìm lãng quên” (Thôi)…
Gần 150 trang thơ với 79 thi phẩm,“Mùa không đợi tuổi” đưa người đọc đến với nhiều cảm xúc thi ca. Khi những suy tư, day dứt về tình yêu, về quê hương, đất nước với con người. Và ngay cả khi trong những niềm đau, thì “Mùa không đợi tuổi” không đơn thuần là nỗi đau riêng lẻ. Lê Như Tâm là người đi tìm ánh sáng, gom góp tình yêu, thu vào trong mình những hương sắc để rồi đánh bật lên những con chữ của mùa hạnh phúc, của con người rất đổi thanh tao. Vì lẽ đó, nhà thơ hay bất cứ ai ở cuộc đời này, chỉ cần sống và ngập tràn yêu thương là đủ đầy hạnh phúc.
