Chính sách ưu đãi người có công (NCC) với cách mạng luôn chiếm một vị trí quan trọng trong hệ thống chính sách an sinh xã hội của Đảng, Nhà nước ta. Tuy nhiên, với điều kiện của Quảng Trị vẫn còn gặp khó khăn trong việc chăm lo đời sống NCC, quản trang mộ liệt sĩ, chế độ cho quản trang cấp huyện, cấp xã... bởi nhiều lý do:
Thứ nhất, số lượng nghĩa trang liệt sĩ và phần mộ liệt sĩ trên đất Quảng Trị là quá lớn…
Thứ hai, tổng thu ngân sách của Quảng Trị hàng năm vẫn còn thấp nên việc đầu tư ngân sách địa phương cho công tác chăm sóc NCC còn hạn chế, chưa đáp ứng được nhu cầu cơ bản cho NCC, chưa tương xứng với nhiệm vụ nặng nề đang đặt ra và ít nhiều ảnh hưởng đến việc hỗ trợ, chăm sóc đời sống vật chất và tinh thần cho NCC.
Thứ ba, với đặc thù khí hậu khắc nghiệt, thiên tai thường xuyên diễn biến phức tạp đã tác động xấu đến các công trình xây dựng nói chung và các công trình ghi công liệt sĩ nói riêng; vì vậy, các công trình ghi công liệt sĩ nhanh xuống cấp hư hỏng.
Mặc dù hằng năm, được sự quan tâm hỗ trợ kinh phí của Trung ương, địa phương và nguồn hỗ trợ hợp pháp khác để thực hiện công tác cải tạo, sửa chữa các công trình ghi công liệt sĩ trên địa bàn tỉnh nhưng chưa đáp ứng được nhu cầu cần sửa chữa nâng cấp 72 nghĩa trang liệt sĩ, nâng cấp bảo vệ các công trình ghi công liệt sĩ...
Và còn rất nhiều điều hạn chế khác...
Tuy nhiên, dù khó khăn là thế, trong nhiều năm qua, tỉnh Quảng Trị đã thay mặt Nhân dân cả nước chăm sóc gần 60.000 phần mộ liệt sĩ là con em của các tỉnh, thành phố trong cả nước một cách chu đáo, thành kính trên tinh thần “Quảng Trị vì cả nước, cả nước vì Quảng Trị” với nhiều cuộc vận động mang ý nghĩa như: phong trào vận động Quỹ “Đền ơn đáp nghĩa” bắt đầu từ năm 2007, Cuộc vận động “Hoa dâng mộ liệt sĩ” thực hiện từ năm 2015; chương trình nhận phụng dưỡng Bà mẹ Việt Nam Anh hùng… Công tác tìm kiếm, cất bốc, quy tập hài cốt liệt sĩ không chỉ ở Quảng Trị mà còn ở đất bạn Lào để liệt sĩ sớm được an táng ở quê nhà.
Bên cạnh đó, các địa phương trong tỉnh đã có nhiều hoạt động thiết thực, ưu tiên NCC và thân nhân như: Tạo điều kiện để gia đình các thương binh nặng sớm ổn định chỗ ở như giao đất ở tại những vị trí thuận tiện cho sản xuất - kinh doanh, giúp đỡ để thương binh, bệnh binh nặng và gia đình có việc làm phù hợp; nhiều trường hợp bố, mẹ liệt sĩ neo đơn cùng hàng ngàn thương binh, con liệt sĩ có hoàn cảnh khó khăn được nhận đỡ đầu, giúp đỡ, hỗ trợ đào tạo nghề, giải quyết việc làm, được vay vốn ưu đãi phát triển kinh tế gia đình, góp phần ổn định cuộc sống...
Hiện tỉnh đang thực hiện chi trả trợ cấp cho gần 18.500 NCC với cách mạng và thân nhân hưởng chế độ trợ cấp ưu đãi hàng tháng, với tổng số tiền chi trả gần 32 tỷ đồng/tháng. Trung bình hàng năm có trên 6.300 đối tượng NCC và thân nhân NCC được hưởng chế độ điều dưỡng chăm sóc sức khỏe với tổng kinh phí gần 8 tỷ đồng/năm.
Viếng nghĩa trang liệt sĩ vào dịp lễ, tết hay sự kiện quan trọng của gia đình là nét đẹp văn hóa riêng có của Quảng Trị - Ảnh: Bình Nguyên
Công tác cấp phương tiện trợ giúp, dụng cụ chỉnh hình được thực hiện đầy đủ, đúng niên hạn, đúng chế độ.
Không ở nơi đâu như Quảng Trị đã hình thành một phong tục rất ý nghĩa, rất nhân văn là đi viếng nghĩa trang vào các dịp Lễ, Tết hoặc khi có sự kiện quan trọng của gia đình...
Vào các dịp Lễ, Tết, các phần mộ liệt sĩ đều được khói hương ấm áp bởi tấm lòng tri ân của thế hệ hôm nay.
…Những hy sinh, mất mát của các anh hùng, liệt sĩ đã cho chúng ta cơ hội và thôi thúc chúng ta sống tốt nhất, để cống hiến cho sự trường tồn và phồn vinh của đất nước! Sự chung tay cùng với Quảng Trị của bất cứ cá nhân, tổ chức, đơn vị nào cũng là thông điệp của sự tri ân, của khát vọng hòa bình và thịnh vượng của dân tộc!
M.Đ
