Trong suốt gần 60 năm hoạt động cách mạng, với 26 năm liên tục trên cương vị Bí thư thứ nhất rồi Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng từ năm 1960 đến năm 1986 - giai đoạn có tính chất quyết định đối với vận mệnh của dân tộc, đồng chí Lê Duẩn đã cùng với Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương Đảng vạch ra và lãnh đạo toàn diện các chiến lược lớn của cách mạng Việt Nam, đưa sự nghiệp giải phóng dân tộc đến thắng lợi trọn vẹn, và vững bước trên con đường xây dựng chủ nghĩa xã hội.Là người đề xuất và xây dựng nhiều đường lối chiến lược sắc bén, sáng tạo, đặc biệt là trong chỉ đạo cách mạng miền Nam - nổi bật với “Đề cương cách mạng miền Nam” - một văn kiện lý luận mang tính cột mốc, làm cơ sở cho nhiều Nghị quyết quan trọng của Đảng sau này.
Dưới sự lãnh đạo trực tiếp của đồng chí, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đã vượt qua muôn vàn hy sinh, gian khổ, tiến đến Đại thắng mùa Xuân năm 1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước - một chiến công lừng lẫy, mãi mãi được khắc ghi vào lịch sử của dân tộc và nhân loại.Không chỉ là người lãnh đạo kiệt xuất trên mặt trận chính trị - quân sự, đồng chí Lê Duẩn còn là một nhà lý luận lớn, một tư duy sáng tạo tầm cỡ thời đại, với hàng trăm tác phẩm chính trị - lý luận giá trị, góp phần định hình và phát triển tư tưởng cách mạng Việt Nam trong thời đại Hồ Chí Minh.
Đồng chí Tổng Bí thư Lê Duẩn luôn nhấn mạnh vai trò của nhân dân, của con người trong cách mạng, với triết lý sống giản dị mà sâu sắc: "Con người sống là phải lao động, có tình thương và lẽ phải. Đó là đạo lý cuộc sống".
Đồng chí Lê Duẩn là hiện thân sinh động của người chiến sĩ cộng sản kiên cường, trung kiên với lý tưởng cộng sản chủ nghĩa, suốt đời chiến đấu vì độc lập dân tộc, vì tự do - hạnh phúc của Nhân dân. Từ nhà tù thực dân đến chiến khu kháng chiến, từ Nam Bộ thành đồng đến Trung ương Đảng - bất kể trong hoàn cảnh nào, đồng chí cũng luôn thể hiện ý chí cách mạng triệt để, tinh thần tiến công không ngừng, trí tuệ sắc sảo, bản lĩnh chính trị vững vàng, tinh thần trách nhiệm cao cả trước Đảng và Nhân dân.
Đối với quê hương Quảng Trị, đồng chí luôn dành một tình cảm sâu nặng, ân tình, thủy chung. Suốt cuộc đời cách mạng, dù ở cương vị nào cũng luôn hướng về mảnh đất đã sinh thành, chở che, nuôi dưỡng ý chí và khát vọng đấu tranh trong những ngày đầu cách mạng.
Trong những lần hiếm hoi về thăm quê sau ngày đất nước thống nhất, dù thời gian lưu lại ngắn ngủi, Tổng Bí thư Lê Duẩn luôn dành trọn tình cảm cho nhân dân, cán bộ, các gia đình cách mạng, không quản ngại đến tận thôn bản, trường học, hợp tác xã để thăm hỏi, động viên. Những lời căn dặn giản dị mà sâu sắc của đồng chí vẫn còn in đậm trong ký ức của Đảng bộ và nhân dân tỉnh nhà.
Hơn nửa thế kỷ hoạt động cách mạng không ngừng nghỉ, đồng chí Tổng Bí thư Lê Duẩn đã để lại cho Đảng, cho dân tộc một di sản vô cùng quý báu – đó là lòng trung thành tuyệt đối với Tổ quốc và Nhân dân; là tầm cao trí tuệ, tài năng tổ chức, phương pháp cách mạng khoa học, sáng tạo; là đức tính gần gũi, chan hòa, một trái tim đầy nhân ái, và một niềm tin tất thắng vào tiền đồ của dân tộc, kể cả trong những hoàn cảnh gian nan, thử thách khốc liệt nhất…
Khu lưu niệm Tổng Bí thư Lê Duẩn được xây dựng từ năm 2002 tại thôn Hậu Kiên, xã Triệu Thành, quê hương của Tổng Bí thư Lê Duẩn. Năm 2010, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp hạng khu lưu niệm là Di tích cấp quốc gia. Tuy nhiên, trải qua thời gian, điều kiện đầu tư ban đầu còn hạn chế, Khu lưu niệm đã xuống cấp, chưa đáp ứng yêu cầu tiếp đón cán bộ, nhân dân và du khách thập phương. Tỉnh Quảng Trị đã chủ động đề xuất và được Chính phủ, các bộ ngành Trung ương quan tâm đầu tư Dự án Bảo tồn, tôn tạo Khu lưu niệm Tổng Bí thư Lê Duẩn với tổng mức đầu tư 45 tỷ đồng.
Dự án tập trung vào các hạng mục chính: bảo quản, tu bổ, phục hồi Nhà lưu niệm; nâng cấp Nhà trưng bày - tưởng niệm; xây dựng Nhà quản lý và đón tiếp, cổng chính, bia di tích, bến sông, hệ thống kè, sân vườn, điện, nước, chiếu sáng... Các hạng mục được thiết kế hài hòa, gắn với không gian văn hóa bản địa, đảm bảo công năng đón tiếp, đồng thời gìn giữ, phát huy những giá trị gốc di tích về dấu ấn cuộc đời của đồng chí Lê Duẩn.
Việc hoàn thành công trình đúng vào dịp kỷ niệm 118 năm Ngày sinh của đồng chí và 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước; đặc biệt với sự hiện diện của Chủ tịch Quốc hội, các đồng chí lãnh đạo cấp cao của Đảng, Nhà nước, Mặt trận, lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương, lãnh đạo các tỉnh bạn cùng quý đại biểu, khách quý tại Lễ khánh thành đã làm cho sự kiện thêm phần long trọng và có ý nghĩa sâu sắc…
